خداوند در قرآن صبر را به سه دسته تقسیم کرده است. خداوند می فرماید: وَالصَّابِرِینَ فِی الْبَأْسَاء والضَّرَّاء وَحِینَ الْبَأْسِ ؛ صابران در نداری، ضرر و بیماری و سختی جنگ و جهاد.(بقره، آیه 177)
1. صبر در الْبَأْسَاء : یعنی صبر در بینوایی و نداری و سختی های مالی؛
2 . صبر در «الضرّاء»: بیمارى، گرفتارى و مرض های و ضررهای بدنی و جسمی؛(نگاه کنید: مجمع البیان ذیل آیه)
3. صبر در هنگام «البأس»: یعنی جهاد و پیکار.
امین الاسلام طبرسی می نویسد: واژه «بأساء» را گروهى از مفسّران، «فقر و تنگدستى» معنا کرده اند و «ضرّاء» را به مفهوم «بیمارى» گرفته اند.
و مقصود از «حینالبأس»، هنگامه پیکار است؛ چرا که امیر مؤمنان (ع) مى فرماید: «کنّا اذا احمّر البأس اتقینا برسول اللّه فلم یکن احدٌ منّا اقرب الى العدوّ منه؛ وقتى پیکار سخت مى شد، ما به پیامبر گرامى (ص) پناه مى بردیم؛ و هیچیک از ما نزدیک تر از آن حضرت به دشمن نبود.»
که در این فرمایش امیرمؤمنان(ع)، «بأس» به معناى جنگ آمده است.
و در تفسیر قمى در ذیل جمله: (وَ الصَّابِرِینَ فِی الْبَأْساءِ وَ الضَّرَّاءِ) گفته: امام (ع) فرمود: یعنى در گرسنگى و عطش و ترس، و در معناى جمله (و حین الباس) گفته امام فرمود: یعنى در هنگام جنگ. »(تفسیر قمى ج 1 ص 64)
البته بین فقیر و مسکین فرق است و باید به این مساله توجه داشت. و در کافى از امام صادق (ع) روایت کرده که فرمود: فقیر آن کسى است که کاردش آن چنان باستخوان نرسیده که دست بسوى مردم دراز کند، ولى مسکین بد حالتر از اوست و بائس از هر دو بد حالتر است. (فروع کافى ج 3 ص 501 حدیث 16)
و در تفسیر مجمع البیان از امام باقر (ع) روایت آورده که فرمود: ابن السبیل کسى است که دستش از اهلش بریده باشد. ( تفسیر مجمع البیان ج 1 ص 26)
در تفسیر نمونه نیز آمده است: ششمین و آخرین برنامه این گروه نیکوکار را چنین شرح مى دهد: کسانى هستند که در هنگام محرومیت و فقر، و به هنگام بیمارى و درد، و همچنین در موقع جنگ در برابر دشمن ، صبر و استقامت به خرج مى دهند، و در برابر این حوادث زانو نمى زنند: و الصابرین فى الباساء و الضراء و حین الباءس .